KARA DELİK
Türkiye’de SGK açıklarına ‘KARA DELİK’ ifadesi öteden beri kullanılan bir tabirdir. Türkiye’de 2012 yıl bütçe realitesine göre bu kara delik 69 milyar TL (eski parayla 69 katrilyon ) olarak gerçekleşmiş hemen hemen yatırım bütçesinin 2 katına yakın.
2013 yılı beklentisi ise 72.9 milyar TL . Bu rakamlar çok ciddi rakamlar. Sosyal Güvenlikteki 7 çalışanın 1 emekliye bakması şeklinde uygun değer aktüerya dengesi Türkiye’de 3 çalışanın 2 emekliye bakması şeklinde tecelli ediyor. Yani çok kötü bir tablo var Dolayısıyla sosyal güvenlikte ciddi boyutta açık oluşuyor. Maalesef bu açığın önümüzdeki ilk 10 yılda aşağı çekilmesi pek mümkün görünmüyor. Tek beklenti yapılmış olan yeni düzenleme ile önümüzdeki yıllarda , - emekli olma yaşının ötelenmesi sonucu- emekli aylığı ödemelerinin Toplam SGK ödemeleri içindeki payının azalmasını sağlamak.. Zira sağlık harcamalarında tasarruf yapılması insan hayatı ve yaşam kalitesi söz konusu olduğundan pek mümkün olamıyor. Yani sonuç olarak gider kalemlerinde oynayabilecek hareket alanları sınırlı. Gelir kalemlerine gelince; bunun da 2 yolu bulunmakta. 1- Prim oranlarını artırmak 2- Kayıt harici çalışmanın önünü kesmek suretiyle SGK havuzuna prim ödeyenlerin sayısını artırmak. Mevcut olan Prim oranlarını artırmak pek olası gözükmüyor. Zira bu alternatife hem çalışanlar hem de işverenler karşı. İşverenler karşılar çünkü bir işçi için katlandıkları maliyeti arttırıyor. İşçiler karşılar çünkü ellerine geçen net maşlar aşağıya iniyor dolayısıyla satın alma güçleri düşüyor. Sonuçta Devletin elinde kayıt harici eleman çalıştıranlarla mücadeleden başka bir yol kalmıyor. Bu ise Devletin bu mücadelede işi ne kadar sıkı tutup tutmamasıyla doğru orantılı bir durum. TÜİK verilerine göre ‘esas işlerinden dolayı herhangi bir SGK’na kayıtlı olmayanların sayısı 2012/Ekim ayına göre yaklaşık 10.123.000 kişi olduğu söyleniyor. Bunun 3.720.000 kişisi ücretli-yevmiyeli,3.006.000 kişisi kendi hesabına çalışanlardan, 256.000 kişisi işverenlerden 3.141.000 kişisi ise ücretsiz aile işçilerinden oluşuyor.
Sonuçta Türkiye’de 2012 /Ekim ayı itibariyle kayıt dışı istihdam oranı % 39,7 seviyesinde. Kayı dışı istihdam edilen ücretli –yevmiyeli ve kendi hesabına çalışan toplamda 6.726.000 kişinin asgari ücret tutarı üzerinden kayıt içine alınması halinde devletin sosyal güvenlik primi ve gelir vergisi açısından önemli bir kaynağa ulaşması söz konusu olabilir. Bu rakamın 2013 yılı ilk 6 aylık asgari ücrete göre hesaplandığında en azından 16,3 milyara TL (eski parayla 16,3 katrilyona) tekabül ettiği anlaşılıyor. Bu 2012 yılı SGK açığının % 19’na tekabül etmekte olup açığın aşağı çekilmesinde hiç de küçümsenmeyecek bir oran,
Sonuç olarak, SGK açıklarıyla mücadelenin mihenk taşı KAYIT DIŞI İSTİHDAM. Gelelim bütün bu anlattıklarımın bizim gibi SSK Geçici 20’nci maddesine tabi Sanıkların gerek aktif sigortalıları gerekse emeklileri ile ilintisine. Evet, tablolar ortada 2012 yılında SGK açığı 69 milyara ulaşmış, yani devletin finanse ettiği bu rakam orada dururken. SGK geçici 20’nci maddesine tabi sandıkların SGK’na devredilme çabasındaki inat niye. Yaklaşık 350.000 kişilik ilave bir yükü SGK’na taşımanın sebebi ne? Sandıkların aktüerya hesaplarına göre ortaya çıkacak borç rakamını sandıklar devir işleminden sonra 15 yıl gibi bir sürede SGK ya ödemeleri söz konusu ise de, devir işlemi yapıldıktan sonra sandıkların emeklileri ve ile onların bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri için devlet herhangi bir prim tahsilâtı olmadığı halde onlara sağlık hizmet vermeye keza emekli aylıklarını da ödemeye devirden hemen sonra başlayacak. Sonuçta sayıları aile fertleriyle beraber 350.000 kişiyi geçen bu sandık iştirakçileri halen devlete tek kuruş mali külfet getirmeden devletin hiçbir Sosyal Güvenlik harcamasından istifade etmeden kendi yağlarıyla kavrulurken. Hem de SGK’ dan daha kaliteli bir hizmet alabilme olanakları varken.’’ Hele bizim sandığımız için söylenecek olursa bilanço yapısı son derece müspet iken, Hayır siz bu işi devam ettiremezsiniz gelin devletin SGK’n un havuzuna tabi olun, iyi ya da kötü verilecek hizmete razı olun demenin ne anlamı var Sağlık hizmetlerinden yararlanmada tabanda birleşmeye zorlamanın sebebi ne? Bu sandık emeklilerinin SSK’lılara nazaran aktif sigortalılık döneminde daha fazla prim ödemiş olmalarına’’ ne yapalım siz de fazla prim ödemeseydiniz’’ anlayışı ya da düşüncesi niye. Anlayan varsa beri gelsin. Sözümüz bu operasyonun başındakilere. Gelin bu inattan vazgeçin
Son söz ‘akli’selim için yol birdir’, “zararın neresinden dönülse kardır.”
Hits: 858